Hiszpańskie czasowniki modalne wyrażają stosunek mówiącego do konkretnej czynności. Na przykład kiedy musimy, chcemy lub powinniśmy coś zrobić. Dlatego tzw. modale są powszechnie używane. Oto przykład:
Nosotros queremos hablar español. („Chcemy mówić po hiszpańsku”.)
Uwaga, podobnie jak w angielskim, czasownikom modalnym w języku hiszpańskim towarzyszy drugi czasownik w bezokoliczniku: debemos practicar („musimy ćwiczyć”), sabes cocinar („potrafisz gotować”) itd.
By ułatwić Ci naukę, prezentujemy odmianę 10 najczęściej używanych hiszpańskich czasowników modalnych. Wyjaśniamy, co znaczą i podajemy przykłady z popularnych hiszpańskojęzycznych piosenek, w których występują. Nasza rada? Przesłuchaj piosenki, zwracając szczególną uwagę na to, jak stosuje i wymawia się w nich czasowniki modalne. Potem możesz zacząć używać ich w praktyce!
1. saber (wiedzieć, umieć)
- yo sé
- tú sabes
- él, ella, usted sabe
- nosotros, nosotras sabemos
- vosotros, vosotras sabéis
- ellos, ellas, ustedes saben
Przykład: Tú no sabes qué tanto yo te quiero a mi lado. (Ty nie wiesz, jak bardzo pragnę Cię przy moim boku.)
Piosenka: Tú no sabes qué tanto (Carlos Baute, Wenezuela, Latin pop)
2. querer (pragnąć, chcieć)
- yo quiero
- tú quieres
- él, ella, usted quiere
- nosotros, nosotras queremos
- vosotros, vosotras queréis
- ellos, ellas, ustedes quieren
Przykład: Eres lo que más quiero en este mundo, eso eres. (Najbardziej w świecie pragnę Ciebie, właśnie Ciebie.)
Piosenka: Eres (Café Tacvba, Meksyk, Latin rock).
Warto wiedzieć: czasownik querer oznacza także „kochać”.
3. necesitar (potrzebować)
- yo necesito
- tú necesitas
- él, ella, usted necesita
- nosotros, nosotras necesitamos
- vosotros, vosotras necesitáis
- ellos, ellas, ustedes necesitan
Przykład: Que me enseñen a volar, no necesitamos más. (Naucz mnie, jak latać, nie potrzebujemy niczego więcej.)
Piosenka: No necesitamos más (Silvia i Karmen, Meksyk, pop).
4. poder (umieć, mieć możliwość lub zezwolenie na zrobienie czegoś)
- yo puedo
- tú puedes
- él, ella, usted puede
- nosotros, nosotras podemos
- vosotros, vosotras podéis
- ellos, ellas, ustedes pueden
Przykład: Tú no puedes comprar las nubes, tú no puedes comprar los colores. (Nie da się kupić obłoków, nie da się kupić kolorów.)
Piosenka: Latinoamérica (Calle 13, Puerto Rico, rap).
5. deber (mieć obowiązek, musieć coś zrobić, powinien/powinna coś zrobić z uwagi na obowiązek)
- yo debo
- tú debes
- él, ella, usted debe
- nosotros, nosotras debemos
- vosotros, vosotras debéis
- ellos, ellas, ustedes deben
Przykład: Debo partirme en dos. (Powinienem podzielić się na pół.)
Piosenka: Debo partirme en dos (Silvio Rodríguez, Kuba, protest song ruchu muzycznego Nueva Trova)
6. podría/debería (mógł/mogła, powinien/powinna była coś zrobić)
- yo podría/debería
- tú podrías/deberías
- él, ella, usted podría/debería
- nosotros, nosotras podríamos/deberíamos
- vosotros, vosotras podríais/deberíais
- ellos, ellas, ustedes podrían/deberían
Przykład: Podría ser tan fácil, sería espectacular. (To mogło być takie proste, to byłoby takie boskie.)
Piosenka: Noches reversibles (Love of Lesbian, Hiszpania, indie pop-rock).
Warto wiedzieć: podría oraz debería to formy warunkowe czasowników, które pojawiły się wcześniej, czyli poder oraz deber.
7. tener que (musieć z powodu nakazu, rozkazu, obowiązku)
- yo tengo que
- tú tienes que
- él, ella, usted tiene que
- nosotros, nosotras tenemos que
- vosotros, vosotras tenéis que
- ellos, ellas, ustedes tienen que
Przykład: He aprendido a sonreír cuando tengo que perder. (Nauczyłem się uśmiechać, gdy muszę dać za wygraną.)
Piosenka: El color de tu piel (La Guardia, Hiszpania, country rock).
8. haber que (bezosobowy zwrot, który mówi o obowiązku, by coś zrobić)
- Hay que + bezokolicznik — zwrot bezosobowy dla wszystkich osób i liczb
Przykład: No hay que llorar, que la vida es un carnaval y las penas se van cantando. (Nie wolno płakać, życie jest karnawałem, a każdy ból można wyśpiewać.)
Piosenka: La vida es un carnaval (Celia Cruz, Kuba, salsa).
Dobrze wiedzieć: czasownik haber ma tylko jedną formę czasu teraźniejszego, hay, więc całą odmianę masz z głowy!
9. soler (mieć w nawyku, powtarzać)
- yo suelo
- tú sueles
- él, ella, usted suele
- nosotros, nosotras solemos
- vosotros, vosotras soléis
- ellos, ellas, ustedes suelen
Przykład: Hace un mes solía escucharte y ser tu cómplice. (Jeszcze miesiąc temu Cię słuchałam i trwałam przy Tobie.)
Piosenka: Tu falta de querer (Mon Laferte, Chile, alternatywny pop-rock).
Dobrze wiedzieć: czasownika soler (solía) używa się często, by mówić o rzeczach, które powtarzały się lub występowały w przeszłości. Przykład: Yo solía ver películas infantiles [pero ya no las veo]. (Niegdyś zwykłam oglądać naiwne filmy, ale już tego nie robię.)
10. acabar de (czasownik sygnalizuje, że dana czynność właśnie została zakończona)
- yo acabo de
- tú acabas de
- él, ella, usted acaba de
- nosotros, nosotras acabamos de
- vosotros, vosotras acabáis de
- ellos, ellas, ustedes acaban de
Przykład: ¿Qué te voy a decir si yo acabo de llegar? (Co mam powiedzieć, skoro dopiero co przyjechałem?)
Piosenka: Acabo de llegar (Fito & Fitipaldis, Spain, blues/rock).
Co za fascynująca muzyczna wyprawa! Teraz znasz już hiszpańskie czasowniki modalne.. i 10 piosenek, w których możesz je znaleźć. Czy wpadła Ci w ucho ich wymowa? A co powiesz na nasz podcast lub kurs hiszpańskiego? Wtedy opanujesz te czasowniki w mig!