Według większości opracowań na język angielski składa się 12 czasów. Ale sposobów wyrażania przeszłości, teraźniejszości i przyszłości jest więcej. Konstrukcja be going to, czasowniki modalne (modal verbs) czy zdania czasowe (time clauses) to tylko niektóre z nich. Równie ważne, co reguły gramatyczne, są także określenia czasu (nazywane inaczej określnikami), które osadzają nasze wypowiedzi w odpowiednim miejscu na osi czasu. I to im poświęcimy uwagę w poniższym artykule.
Jednostki czasu
Zacznijmy od jednostek czasu, bowiem w połączeniu z określeniami czasu, zaopatrują nas w zestaw słów i zwrotów, dzięki którym bez przeszkód opowiemy lub napiszemy, kiedy coś się wydarzyło.
- a second – sekunda
- sixty seconds – 60 sekund
- a minute – minuta
- a quarter (of an hour) – kwadrans
- a half hour/ half an hour – pół godziny
- an hour – godzina
- sixty minutes – 60 minut
- a day – dzień
- a week – tydzień
- a fortnight – 2 tygodnie
- two weeks – 2 tygodnie
- a month – miesiąc
- a year – rok
- twelve months – 12 miesięcy
- a decade – dekada, 10 lat
- a century – wiek, 100 lat
- a millennium – milenium, 1000 lat
- eternity – wieczność (w przenośni bardzo długo)
Przykłady w zdaniach:
- We’ve spent the last fortnight in London. – Ostatnie dwa tygodnie spędziliśmy w Londynie.
- He changed his job six times in the last decade. – Przez ostatnie 10 lat zmienił pracę 6 razy.
- It takes an eternity to find a flat in Berlin. – Znalezienie mieszkania w Berlinie zajmuje wieczność.
Określenia czasu
Określenia czasu umożliwiają precyzyjne sformułowanie, kiedy dana czynność została, jest lub zostanie wykonana. Studiując przykłady poniżej, zwróć uwagę na czasy, z którymi się łączą.
Określenia czasu dot. przeszłości:
- ages ago – wieki temu
- in the past – w przeszłości
- a long time ago -dawno temu
- *in those days – wtedy, niegdyś
- the other day – kiedyś, kto®egoś dnia.
- last year/ month/ week – w zeszłym roku/ miesiącu/ tygodniu
- yesterday – wczoraj
- a while ago/back – chwilę temu/ jakiś czas temu
Określenia czasu dot. teraźniejszości/przyszłości:
- (right) now – (właśnie) teraz
- at the moment -w tym momemncie
- today – dzisiaj
- for the time being – na razie, obecnie, tymczasem
- currently – obecnie
- from now on – od teraz
- *these days – w dzisiejszych czasach
Określenia czasu dot. przyszłości:
- **shortly – zaraz
- soon – wkrótce
- sooner or later – wcześniej czy później
- in a second/ minute/ hour – za sekundę/ minutę/ godzinę
- in a few seconds/minutes/hours – za kilka sekund/ minut/ godzin
- in a few days – za kilka dni
- tomorrow – jutro
- in the (near) future – w (niedalekiej) przyszłości
*Zwróć uwagę, że piszemy i mówimy in these days, lecz w kontekście teraźniejszości these days (bez przyimka in).
** Shortly używamy także, kiedy opowiadamy o przeszłości, np. We got back to our hotel shortly before the thunderstorm.
Przykłady w zdaniach:
- I met Paul the other day. – Spotkałem Paula któregoś dnia. (łączy się głównie z Past Simple)
- In those days, I used to smoke 20 cigarettes a day. – W tamtych czasach paliłem 20 papierosów dziennie. (łączy się głównie z Past Simple)
- Sorry, I can’t talk to you at the moment. – Przepraszam, nie mogę z Tobą teraz rozmawiać. (łączy się m.in. z Present Simple i Present Continuous)
- Kids are so spoiled these days. – Dzieci są tak rozpuszczone w dzisiejszych czasach. (łączy się m.in. z Present Simple i Present Continuous)
- Sooner or later, he’s going to regret it. – Wcześniej czy później tego pożałuje. (łączy się m.in. z be going to i Future Simple)
- We’ll be there shortly. – Zaraz tam będziemy. (łączy się m.in. z Future Simple)
Wyrażenia z time
Wyrażenia z time sprawiają pewną trudność osobom stawiającym pierwsze kroki w nauce angielskiego. Niektóre z nich są niemal identyczne, dlatego warto odkryć i zapamiętać różnice w ich znaczeniu:
- at a time – na (jeden) raz, w danym momencie/ chwili
- at all time/ at any time – cały czas, nieustannie, bez przerw
- all the time – wciąż
- *at the time – (dot. przeszłości) wtedy, wówczas, w tamtym momencie, niegdyś
- at the same time – jednocześnie
- by the/this time – zanim, do tego momentu, do czasu gdy
- just in time – w samą porę, na czas
- next time – następnym razem
- on time – na czas, punktualnie
*Możesz także napotkać wyrażenie at that time, które coraz częściej używa się wymiennie z at the time.
Przykłady w zdaniach:
- The cab can take four people at a time. – Taksówka może pomieścić na 4 osoby na (jeden) raz.
- Tea and coffee are available at all times. – Herbata i kawa są dostępne przez cały czas.
- You’re complaining all the time! – Wciąż narzekasz!
- It used be a cheap area at the time, but the property values have risen sharply. – To była niegdyś tania okolica, ale ceny nieruchomości drastycznie poszły w górę.
- You mustn’t drive and talk on the phone at the same time. – Nie wolno prowadzić i rozmawiać przez telefon jednocześnie!
- It’s so nice to see you! You’ve come just in time. – Miło Cię widzieć. Przyszłaś w samą porę.
- We will catch up next time!– Nadrobimy następnym razem!
- The trains here are never on time.– Pociągi tutaj nigdy nie są na czas.
Określenia czasu w języku angielskim to niejedyne zagadnienie gramatyczne, któremu poświęciliśmy łamy naszego Magazynu. Sprawdź także: