Wiosenne słowa, które zebraliśmy dla Was niczym polne kwiaty po pierwszych roztopach, doskonale oddają, w jaki sposób świętuje się nadejście nowej pory w różnych zakątkach świata. Dlatego kiedy już podlejecie bratki na tarasie, zasiejecie rzeżuchę w kuchni i wymienicie puchowe kurtki na bawełniane trencze, usiądźcie wygodnie i oddajcie się poniższej lekturze.
Wiosenne słowa z całego świata
1. Cemre (turecki)
Znaczenie: dogasający żar (jako metafora nadejścia wiosny)
Język turecki garściami czerpie z folkloru, opisując otaczający nas świat. Cemre to jedno z wieloznacznych słów mocno zakorzenionych w tureckiej tożsamości.
Zgodnie z tradycyjnymi wierzeniami Anatolijczyków wiosna nadchodzi dopiero po tym, jak z niebios spadną na Ziemię trzy ogniste kule. Pierwsza z nich spada trzeciego tygodnia lutego, ogrzewając powietrze. Druga pojawia się pod koniec lutego i ogrzewa wodę. Trzecia, ostatnia, spada w pierwszym tygodniu marca i ogrzewa ziemię — po czym nadchodzi wiosna!
2. Floraison (francuski)
Znaczenie: zakwitanie, rozkwitanie
Wiosenne słowa bez francuskiego floraison z pewnością nie byłyby tak bujne. W końcu kogo nie raduje widok kwitnących kwiatów po długiej, mroźnej zimie?
Jeżeli zdarzy Ci się odwiedzić Francję wiosną, zwróć uwagę na violette des bois (fiołek leśny), którego do kraju sprowadził w połowie XIX wieku Napoleon III. By podziwiać ten czarujący kwiat w pełnej krasie, musisz wybrać się do Tuluzy, znanej także jako „miasto fiołków”.
Innym kwiatem, na który możesz napotkać we Francji, jest muguet (konwalia). Zgodnie z tradycją wręcza się ją ukochanej osobie pierwszego maja. We Francji znajdziesz także paquerette (stokrotkę) — zakwita w okolicach Pâques (Wielkanoc) i stąd bierze swą nazwę.
3. Gækkebrev (duński)
Znaczenie: „list-fortel” nawiązuje do duńskiej tradycji wysyłania anonimowych wielkanocnych listów
Gækkebrev to zwyczaj wysyłania anonimowych listów na kilka tygodni przed Wielkanocą. Ich adresatami są członkowie rodziny i najbliżsi znajomi. Te liściki to prawdziwe dzieła sztuki. Ze złożonej kartki papieru wycina się fantazyjne wzory, tak, by po jej rozłożeniu powstał ozdobny koronkowy wzór.
Chcesz spróbować swoich sił? Wytnij w kartce wyszukany wzór. W środku napisz wiersz, stwórz zagadkę, albo zostaw żartobliwą wiadomość. By nie zdradzić swojej tożsamości, podpisz list, używając kropek. Ich liczba musi odpowiadać liczbie liter w Twoim imieniu. Wreszcie dołącz do liścika kwiat śnieżyczki.
Tradycja ta podoba się zwłaszcza dzieciom. Bowiem jeśli odgadną, kto wysłał list, otrzymują od nadawcy jajko wielkanocne (påskeæg). Jednak jeśli się pomylą, to one muszą nagrodzić autora listu czekoladowym jajkiem. Początki tego zwyczaju sięgają XIX wieku, jednak dopiero w latach 30-tych XX wieku przekształcił się w zabawę dla dzieci.
4. Heuschnupfen (German)
Znaczenie: katar sienny
Około 12 milionów mieszkańców Niemiec uskarża się co roku na katar sienny. To 14,8% populacji tego kraju. Dlatego jeśli przyjedziesz do Niemiec wiosną, a często zdarza Ci się miewać alergię, koniecznie pobierz aplikację Pollenflug. To przydatne narzędzie pokaże Ci stężenie pyłków w danym landzie, a także podpowie, jakich pyłków będzie zdecydowanie najwięcej w nadchodzących dniach. Jeśli aplikacja wskazuje na höhe Belastung (wysokie stężenie pyłków), przygotuj się na ciężki dzień.
5. капель (rosyjski)
Znaczenie: woda skapująca wiosną z wierzchołków drzew
капель (czyt. kapiel) sygnalizuje nadejście wiosny w Rosji, rozumianej jako czas, kiedy słońce świeci dłużej po długiej zimie, a sople zaczynają topnieć. Wizja wody skapującej z wierzchołków drzew zwiastuje początek cieplejszych, jaśniejszych dni. Już samo to wystarczy, by poprawić Rosjanom nastrój.
6. Kosläpp (szwedzki)
Znaczenie: wypas krów
Jeśli chcesz zobaczyć Krówkę Śmieszkę, koniecznie udaj się do Szwecji wiosną, gdy kończy się długa skandynawska zima. Rolnicy wypuszczają wtedy krowy na pastwiska, a te są tak podekscytowane, że biegają, tarzają się, psocą, tańczą i skaczą po polanach. Słowo kosläpp jest także używane jako określenie popularnego wydarzenia dla dzieci. Firma Arla, znany skandynawski producent nabiału, organizuje coroczne wypasanie krów, któremu mogą przyglądać się najmłodsi. Wydarzeniu towarzyszą liczne zabawy oraz aktywności edukacyjne dotyczące zwierząt.
7. Marzanna
Znaczenie: słowiańska bogini zimy i śmierci
21 marca to dzień, w którym w Polsce topi się kukłę Marzanny. Zgodnie ze słowiańską tradycją symbolizuje ona zimę i śmierć. Co ciekawe, ten zwyczaj, którego początków należy szukać w średniowieczu, swoimi korzeniami sięga jeszcze pogaństwa.
Niektórzy Polacy wierzą, że najskuteczniejszym sposobem na zaproszenie wiosny i zapewnienie bogatych żniw jest podpalenie kukły Marzanny i wrzucenie jej do wody, by zatonęła. Obecnie topieniem Marzanny zajmują się głównie dzieci. Uwielbiają tworzyć kukły ze słomy, starych gazet i szmat. Następnie udają się z nimi pod opieką dorosłych na najbliższy most i wrzucają do wody. W tym czasie śpiewają tradycyjne wiosenne piosenki, by wzmocnić działanie rytuału i przegnać złego zimowego ducha.
8. Rokjesdag (niderlandzki)
Znaczenie: dzień spódnicy
Skąd wiemy, że w Holandii nastała wiosna? Rokjesdag, dosłownie „dzień spódnicy”, to pierwszy słoneczny dzień w roku, kiedy jest na tyle ciepło, by kobiety i dziewczyny po raz pierwszy założyły krótkie spódniczki. Termin ten został spopularyzowany przez holenderskiego pisarza Martina Brila w 1996 roku, a następnie dodano go do Wielkiego słownika języka niderlandzkiego Van Dale’a.
Bril uważał, że Rokjesdag zawsze wypada w okolicach 15 kwietnia. Inni wskazują na 22 kwietnia, czyli dzień śmierci samego Brila. Natomiast obecnie najczęściej dzień spódnicy można poznać po tym, że Twitter i inne media zostają zalane postami z hasztagiem #rokjesdag.
9. Spargelsaison (niemiecki)
Znaczenie: sezon na szparagi
Spargelsaison lub Spargelzeit (sezon na szparagi) zaczyna się w kwietniu. To wyjątkowo pracowity czas dla rolników, którzy spędzają po 8 godzin w polu, ręcznie zbierając szparagi. By skosztować świeżych plonów, najlepiej odwiedzić Badenię-Wirtembergię lub Dolną Saksonię. Prawie każda restauracja w tych regionach oferuje własne menu szparagowe (Spargelmenu). Dzięki temu można zjeść szparagi na przystawkę, danie główne, a nawet deser.
Po iście epikurejskie doznania warto udać się Badeńskim Szlakiem Szparagowym do Schwetzingen, miasta, które uważa się za szparagową stolicę świata. A jego motto to: Bis Johanni nicht vergessen, sieben Wochen Spargel essen!, czyli dosłownie: „Do św. Jana (24 czerwca) nie zapomnij, by jeść szparagi przez siedem tygodni”.
10. Terraza (hiszpański)
Znaczenie: otwarty taras
Nie ma mowy o wiośnie, jeśli nie udało Ci się jeszcze posmakować zimnego piwka na otwartym terazza. A które miasto nadaje się najlepiej na obserwowanie gwiazd rozsypanych po wiosennym niebie? Oczywiście Madryt! Jak mówią Madrileños: En Madrid, no hay playa… ¡pero tenemos terrazas! („W Madrycie nie ma plaż, są za to tarasy!”).
Wiosenne słowa w różnych językach tylko pobudziły Twój apetyt na więcej językowych ciekawostek? Sprawdź poniższe teksty: