Niemieckie słowa potrafią przyprawić niejednego o istny ból głowy. Niektóre bywają długie i trudne do wypowiedzenia (na przykład Arbeitsunfähigkeitsbescheinigung, czyli zwolnienie lekarskie), inne z kolei wymagają odpowiedniego rodzajnika, który nierzadko wskazuje odmienny rodzaj niż w języku polskim. Jednak nie warto się poddawać! I pomiędzy jedną a drugą lekcją języka niemieckiego zerknąć na naszą listę. Te słówka są tak wyjątkowe, że z łatwością je zapamiętasz!
Niemieckie słowa, które warto wrzucić między asy w rękawie
tollpatschig
Tollpatsch to słówko, które zyskało miano najlepszego zapożyczenia w konkursie ogłoszonym przez Instytut Goethego w 2008 roku. Jaka jest jego etymologia? W XVII wieku zostało zapożyczone z węgierskiego – od słowa talpas, które z kolei pochodzi od talp („podeszwa“). Talpas znaczy „szerokostopy”. Z początku funkcjonowało w austriackim jako szydercze określenie żołnierzy pochodzenia węgierskiego lub słowiańskiego, ponieważ ci zamiast butów mieli tylko grube podeszwy. Ze względu na podobieństwo do niemieckiego toll („szalony“), Tölpel („fajtłapa, niezdara“) i patschen („uderzać, klepać“) znaczenie tego słowa uległo zmianie. Dziś przymiotnikiem tollpatschig określamy osobę, która porusza się niezgrabnie lub nieporadnie.
das Kopfkino
I niech ktoś nam powie, że Niemcom brakuje kreatywności! To bodaj jedyny kraj, który ma słowo na określenie zdolności wyobrażania sobie jakiejś sytuacji bardzo co do najmniejszego szczegółu. Niestety, zdolność ta nie omija również rzeczy obrzydliwych lub wywołujących niepokój. I żeby przypadkiem nie uruchomić Kopfkina, czyli kina w głowie, nie będziemy teraz podawać żadnych przykładów i szybciutko zaprezentujemy kolejne niemieckie słowa na naszej liście.
die Naschkatze
Dlaczego ktoś, kto lubi podjadać słodkości, czyli naschen, to Naschkatze, skoro koty zazwyczaj nie są amatorami słodyczy? Może dlatego, że koty są ciekawskie i lubią próbować różne rzeczy. Albo dlatego, że – jak powszechnie wiadomo – wiedzą, co dobre. A może słowo Naschkatze wzięło się od staroniemieckiego nascōn, w którym pobrzmiewa również znaczenie „pasożytować“, a koty słyną z tego, że lubią partycypować w posiłkach, lecz w domowych wydatkach – już niekoniecznie? Tak czy owak, internauci uwielbiają koty, a my nie możemy się oprzeć ich urokowi– nawet jeśli ich ulubionym zajęciem jest naschen.
der Ohrwurm
To słówko jest tak popularne, że niektórzy uczący się niemieckiego włączają je w zasób swojego rodzimego słownictwa, podobnie jak słowa Schadenfreude, Weltschmerz czy Zeitgeist, które weszły do wielu języków, nie pomijając polskiego. W przypadku Ohrwurm Niemcy wykazali się prawdziwą kreatywnością. Nie ma lepszego słowa, by opisać, jak się czujemy, gdy jakaś melodia wpadła nam w ucho i… już tam została, moszcząc się w uchu (Ohr) jak robaczek (Wurm) i sprawiając, że nie możemy przestać jej nucić. Może porównanie do robaczka jest mało apetyczne, ale za to jakże trafne!
die Schnapsidee
Schnaps to słówko, które zna również wielu nie-Niemców. Sznapsa znajdziesz też w słowniku języka polskiego, podobnie zresztą jak spokrewnionego tematycznie bruderszafta. Nie znajdziesz jednak w słowniku równie bliskiej sznapsowi Schnapsidee. Najbliższym polskim odpowiednikiem Schnapsidee jest mało eleganckie wyrażenie „poroniony pomysł”. Chodzi o pomysły, które rodzą się w głowach najczęściej pod wpływem sznapsa i innych alkoholi, typu: „Jutro zakładamy bar“! Jeśli nie porzucasz tego pomysłu nawet na trzeźwo, można by powiedzieć, że jesteś trochę…
dickköpfig
… dickköpfig! Człowiek, który jest wręcz nieprzyzwoicie uparty i nie ogląda się na okoliczności, by dopiąć celu, nawet jeśli jego działanie nie ma większego sensu, to po niemiecku człowiek „grubogłowy“ (dick – gruby, der Kopf – głowa) . Dlaczego nie? Skoro można być gruboskórnym, to można być i grubogłowym!
die Ahnungslosigkeit
Ahnungslosigkeit to najlepszy dowód na to, że nie tylko Niemcy mają talent do przydługich słów. Angielski odpowiednik Ahnungslosigkeit to cluelessness – lubimy to słowo głównie dlatego, że jest trudne do wymówienia. Po polsku Ahnungslosigkeit to ślepa ufność lub stan nieświadomości. Na pewno obił Ci się o uszy zwrot keine Ahnung, czyli „nie mam pojęcia”. Stan Ahnungslosikeit, braku pojęcia, nie jest specjalnie przyjemny, również w odniesieniu do niemieckiego. Najlepiej sobie z nim poradzić, powtarzając słownictwo z Babbel. A może przy okazji ułożysz własną listę ulubionych niemieckich słówek?
Niemieckie słowa to niejedyna gratka dla miłośników niemieckiego w naszym Magazynie. Co powiesz na nasz subiektywny przegląd: