W trakcie nauki angielskiego, raczej nie zwracamy uwagi na interpunkcję. Stawiamy sobie zupełnie inne cele, na przykład płynność w mówieniu czy osiągnięcie konkretnego poziomu. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy zastanawiamy się, gdzie stawiamy przecinek w angielskim i jak wygląda interpunkcja w tym języku.
Niezależnie od tego, czy redagujemy raport, wiadomość e-mail, post na media społecznościowe, czy inny tekst, znaki przestankowe pomagają nam zachować przejrzystość wypowiedzi. Dlatego dziś przedstawiamy kilka prostych reguł angielskiej interpunkcyjnych, które pomogą Ci w napisaniu każdego tekstu.
By przekonać wszystkich niedowiarków, że warto zwracać uwagę na to, gdzie stawiamy przecinek w angielskim, przytoczymy żart, który jest już legendarny, czyli:
- Let’s eat Grandma!
- Let’s eat, Grandma!
Czym się różnią te dwa zdania? Jednym przecinkiem! Który, jak się okazuje, całkowicie zmienia ich sens. Bez niego pierwsze zdanie oznacza, że zamierzamy zjeść… babcię! Natomiast przecinek jasno wskazuje, że zwracamy się do babci, żeby zaprosić ją do stołu. Jak widzisz, interpunkcja potrafi uratować komuś życie.
Przecinki i inne znaki przestankowe pomagają nam uporządkować myśli i doprecyzować ich znaczenie w piśmie. Oczywiście kontekst bywa pomocny, by jednak pisać klarowniej, ważne jest opanowanie kilku podstawowych zasad interpunkcji. A poza tym dociekanie różnic pomiędzy poszczególnymi językami potrafi być fascynujące, prawda? Dlatego przyglądając się poniższym przykładom z angielskiego, zastanów się, jak te reguły stosuje się w innych językach, które znasz.
Zanim zaczniemy na dobre, jeszcze jedna uwaga odnośnie angielskiej interpunkcji i odstępów. W poniższych przykładach zauważysz, że przed znakami interpunkcyjnymi nie stawia się spacji. A to dlatego, że w angielskim odstęp następuje po znakach przestankowych, a nie przed nimi.
1) Kropka >> . << (period w amerykańskiej odmianie angielskiego i full stop w brytyjskiej) – używamy jej, by zaznaczyć koniec zdania.
- I would like to come visit you at the end of next year. (Chciałbym cię odwiedzić pod koniec przyszłego roku.)
Czy wiesz, że wyrazu dot używamy, kiedy dyktujemy adres e-mail lub adres strony internetowej? Na przykład www dot babbel dot com (www.babbel.com).
2) Znak zapytania: >> ? << (question mark) – stawiamy na końcu zdania pytającego.
- Do you like it? (Podoba ci się?)
3) Wykrzyknik: >> ! << (exclamation mark) – stawiamy na końcu zdania wykrzyknikowego lub rozkazującego, by wyrazić silne emocje, które towarzyszą naszej wypowiedzi.
- Thank you for the gift. I love it! (Dziękuję za prezent. Jest świetny!)
4) Przecinek >> , << (comma) – oddziela elementy listy od siebie. Jeśli na liście znajdują się trzy elementy lub więcej, ostatni przecinek przed słowem and lub or jest opcjonalny (choć puryści językowi stanowczo temu zaprzeczą). Ma on nawet swoją nazwę: „przecinek oksfordzki”.
- I need to buy tomatoes, onions, and lettuce (Muszę kupić pomidory, cebule i sałatę) lub I need to buy tomatoes, onions and lettuce.
Ale przecinek występuje także przed spójnikami współrzędnymi (to spójniki, które łączą równorzędne zdania), np. and, so, but. Aby zapamiętać, które to spójniki, skojarz je ze skrótem FANBOYS (for, and, nor, but, or, yet, so).
- I need to go grocery shopping, but I won’t have time after work. (Muszę iść na zakupy, ale nie będę mieć czasu po pracy”)
- We’re visiting my brother, and I’m so excited! (Jesteśmy u mojego brata i jestem bardzo podekscytowana!)
Przecinek w angielskim stawiamy także, kiedy zdanie zaczyna się od if, because lub when. Te słowa często wprowadzają zdania podrzędne. Zawsze wymagany jest po nich przecinek, jeśli występują na początku takiego zdania. Spójrz na przykłady:
- Because I have an appointment, I plan to leave work at 3 p.m. (Ponieważ jestem umówiona na wizytę, mam zamiar wyjść z pracy o 15.)
- If you travel to the US, you must visit New York City! (Jeśli lecisz do USA, koniecznie musisz zobaczyć Nowy Jork!)
Uwaga! Jeśli zamienisz miejscami zdania podrzędne i nadrzędne, przecinek nie jest już potrzebny. Spójrz, jak wyglądają powyższe zdania po zamianie: I plan to leave work at 3 p.m. because I have an appointment oraz You must visit New York City if you travel to the United States.
Ponadto w angielskim stawiamy przecinek, zaczynając zdanie od „tak” lub „nie”, oraz zwracając się do konkretnej osoby:
- Silvia, are you free tomorrow? (Silvia, masz jutro czas?)
- Yes, I’m free on Saturday. (Tak, mam wolne w sobotę.)
- Grandma, let’s eat! (Jedzmy, Babciu!)
Uwaga! W SMS-ach lub komunikacji nieformalnej te przecinki często się pomija.
Przy okazji warto przyjrzeć się przecinkom w komunikacji biznesowej. W wiadomościach e-mail, listach i SMS-ach stosujemy je w następujący sposób:
Hi Thomas,
I am writing to confirm our meeting on Monday, June 24, 2022.
Sincerely,
Silvia
5) Średnik >> ; << (semicolon) – stawiamy pomiędzy dwoma kompletnymi zdaniami, które są ze sobą powiązane. Nie możemy zastąpić średnika przecinkiem, ale możemy postawić zamiast niego kropkę. Średnik w angielskim jest szczególnie przydatny, kiedy tworzymy listę, wymieniając poszczególne elementy.
-
I love my dog; she’s so sweet. (Kocham moją suczkę; jest przesłodka.)
-
I’ve been to Detroit, Michigan; Savannah, Georgia; and Portland, Oregon. (Zwiedziłam Detroit w stanie Michigan; Savannah w stanie Georgia; i Portland w stanie Oregon.)
6) Dwukropek >> : << (colon) – w języku angielskim możesz postawić przed wyliczeniami.
- I need to choose where I want to travel: New York, California, or Florida. (Muszę wybrać, gdzie chcę pojechać: do Nowego Jorku, Kalifornii albo na Florydę.)
Angielska interpunkcja potrafi zaskakiwać, zwłaszcza w przypadku przecinków. Nawet native speakerzy od czasu do czasu sięgają po słownik, więc nie martw się, jeśli nie wszystko jest dla Ciebie jasne. Powyżej przedstawiliśmy kilka podstawowych zasad, od których warto zacząć. Kontynuując swoją podróż z językiem, z pewnością poznasz więcej reguł rządzących interpunkcją w angielskim.
Znaki interpunkcyjne w angielskim – tabela
polski | znak | angielski |
kropka | . | full stop/period |
przecinek | , | comma |
średnik | ; | semicolon |
dwukropek | : | colon |
wielokropek | … | ellipsis |
cudzysłów | “ ” | quotation marks |
apostrof | ‘ | apostrophe |
myślnik | – | en dash |
łącznik | – | hyphen |
nawias okrągły | ( ) | parentheses |
nawias kwadratowy | [] | brackets |
wykrzyknik | ! | exclamation mark |
znak zapytania | ? | question mark |
ukośnik | / | slash |
punktor | • | bullet point |
podkreślnik | _ | underscore/low dash |
Wiesz, gdzie postawić przecinek w angielskim? Znasz reguły angielskiej interpunkcji? Pora zatem na gramatyczną powtórkę: